Generic placeholder image

Adalet Ağaoğlu kimdir?

20. yüzyıl Türk edebiyatının en önemli yazarlarından biri olan Adalet Ağaoğlu, 1929 yılında Nallıhan’da dünyaya geldi. İlköğrenimini Nallıhan’da tamamladıktan sonra, 1938 yılında ailesi ile birlikte Ankara’ya yerleşti. Burada, Ankara Kız Lisesi’ni bitiren Ağaoğlu, 1950 yılında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nin Fransız Dili ve Edebiyatı bölümünden mezun oldu. Oyun, öykü, deneme, anı ve roman olmak üzere pek çok türde eser veren Ağaoğlu’nun edebiyat merakı lise yıllarına dayanır. Ağaoğlu, 1946 yılında Ulus gazetesinde tiyatro eleştirileri yayımlayarak yazarlığa başladı ve 1948-1950 yılları arasında Kaynak Dergisi’nde şiirlerini yayımladı. 1951 yılında TRT Ankara Radyo’sundaki görevini, istifa ettiği 1970 yılına kadar bu kurumda dramaturg, radyo tiyatrosu müdürü, program uzmanı ve daire başkanı olarak sürdürdü. Ankara Radyosu’nda göreve başladığı yıl ilk radyo oyunu olan “Aşk Şarkısı”nı yazdı. Radyo’da çalışırken, tiyatro oyuncusu ve yönetmen dört arkadaşı (Kartal Tibet, Üner İlsever, Çetin Köroğlu ve Nur Sabuncu) ile birlikte Ankara’nın ilk özel tiyatrosu olan “Meydan Sahnesi”ni kurdu. 1953 yılında Sevim Uzungören ile birlikte kaleme aldığı Bir Piyes Yazalım adlı tiyatro oyunu aynı yıl Ankara’da sahnelendi. 1970’li yıllardan itibaren öykü ve roman yazarlığına odaklanan Ağaoğlu’nun ilk romanı Ölmeye Yatmak 1973’te yayımlandı. Çok ses getiren bu roman, Bir Düğün Gecesi (1979) ve Hayır (1989) romanlarıyla bir üçleme oluşturur. İkinci romanı Fikrimin İnce Gülü (1976) dördüncü basımında toplatıldı. 1981 yılında Fikrimin İnce Gülü romanı hakkında “askeri kuvvetleri tahkir ve tezyif” suçlamasıyla hakkında açılan dava iki yıl sürdü ve yazar bu sürecin sonunda aklandı. Öykü kitapları, deneme, anı ve roman türünde eserler de yayımlayan Ağaoğlu, 1991 yılında Çok Uzak Fazla Yakın ile oyun yazarlığına geri döndü. Yazar, eserlerinde toplumsal sorunlara ve bunların bireyler üzerindeki etkisine iç monologlar ve ince alay ile dikkat çeker. Ağaoğlu, tiyatro, öykü ve roman türlerinde birçok ödüle layık görüldü.

Araştırma Odası’nda neler var?

Yazar tarafından Boğaziçi Üniversitesi’ne bağışlanan (2010) kişisel arşivi, Boğaziçi Üniversitesi Kütüphanesi’nde yazarın kontrolünde tasarlanan bir odada muhafaza edilmektedir. Bu odada yazarın masası, daktilosu, ödülleri, plakları gibi özel eşyalarının yanı sıra yazarın eşi ve arkadaşları ile yazışmaları (Halim Ağaoğlu, Halil Ergün, Yalçın Küçük, Haldun Taner, Tunç Yalman, Hulki Aktunç, İlhami Soysal, Pirko-Asaf Çiğiltepe, Faruk Ulay) dosyalanmış bir şekilde bulunmaktadır. Yazarın 1996’da geçirmiş olduğu trafik kazası sonrası belgeleri ve kendisine gönderilen mektuplar da bir dosya içerisinde yer almaktadır. Yazarın kitaplarının ilk baskıları, eserleri üzerine yapılmış ikincil kaynak çalışmalar, çevirileri, radyo oyunları; çocukluk, aile, gençlik ve diğer yazarlarla olan fotoğrafları da bu arşivde bulunmaktadır. Yazarla ilgili 1948-2008 arası basında yer alan haberler (30 dosya şeklinde), yazarın eserleri üzerine basında yer alan haberler (30 dosya) ve yazarın çalışmalarını hazırlarken tuttuğu notlar da yıllarına göre tasniflenmiştir. Yazar kendi kütüphanesini de (2873 adet kitap, 170 adet ciltli dergi) Boğaziçi Üniversitesi’ne bağışlamıştır. Aynı zamanda yazarın kendisine imzalanan kitaplar da kütüphanede özel bir koleksiyon olarak hizmete sunulmaktadır.